به گزارش بنکر (Banker)، بانک مرکزی اخیراً تازهترین گزارش «مانده متغیرهای پولی و اعتباری» مربوط به پایان مرداد ۱۴۰۴ را منتشر کرده است. این گزارش علاوه بر ارائه تصویر دقیق از وضعیت نقدینگی و پایه پولی، جزئیات مهمی درباره بدهی دولت و شبکه بانکی ارائه میدهد؛ بخشی که بهعنوان مهمترین محرک رشد پایه پولی در سال جاری شناخته میشود.
رشد پایه پولی تحت تأثیر افزایش بدهی دولت
براساس یافتههای گزارش، رشد ۱۴.۵ درصدی پایه پولی در پنج ماهه نخست سال، بهطور مستقیم تحت تأثیر افزایش ۱۷.۵ درصدی خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی بوده است. این موضوع نشان میدهد که نقش دولت در فشار بر پایه پولی بیش از گذشته پررنگ شده است.
رشد ۵۱.۲ درصدی در یک سال
بررسی آمارها نشان میدهد بدهی دولت به بانکها در پایان مردادماه ۱۴۰۴ به ۲,۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. این عدد در مرداد سال گذشته ۱,۶۵۴ هزار میلیارد تومان و در پایان سال ۱۴۰۳ حدود ۱,۹۹۷ هزار میلیارد تومان بود.
این ارقام بیانگر افزایش ۵۱.۲ درصدی بدهی طی یک سال و رشد ۲۵.۳ درصدی تنها در پنج ماه اول سال جاری است.
افزایش استقراض دولت از بانک مرکزی
براساس دادههای بانک مرکزی، بدهی بخش دولتی به این نهاد از ۶۸۰ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۱۴۰۳ به ۸۵۵ هزار میلیارد تومان در پایان مرداد ۱۴۰۴ رسیده است.
این رشد در دوره مشابه سال قبل تنها ۳.۸ درصد بود؛ موضوعی که نشاندهنده شتاب بالای استقراض دولت در سال ۱۴۰۴ است.
تفکیک بدهی دولت و شرکتهای دولتی
-
سهم دولت از محل بدهیها: ۶۶۰ هزار میلیارد تومان
-
سهم شرکتهای دولتی: ۱۹۵ هزار میلیارد تومان
با این تفکیک روشن میشود که بدهی دولت در ۱۲ ماه گذشته حدود ۹۸.۵ درصد افزایش یافته است.
همچنین بدهی شرکتهای دولتی نیز در یک سال ۲۲.۲ درصد رشد داشت اما در پنج ماه نخست امسال ۱.۶ درصد کاهش ثبت کرد.
بدهی دولت به بانکها همچنان رو به افزایش است
مطابق گزارش، بدهی بخش دولتی به بانکها در پایان مرداد امسال به ۱,۶۴۶ هزار میلیارد تومان رسید که رشد ۲۵ درصدی در پنج ماه و ۳۰.۱ درصدی در یک سال را نشان میدهد.
از این رقم:
-
۱,۵۸۲ هزار میلیارد تومان سهم دولت
-
۶۴ هزار میلیارد تومان سهم شرکتهای دولتی
است.
جالب اینکه بدهی شرکتهای دولتی به بانکها ۷۳.۷ درصد کاهش داشته است.
در بخش دیگری از گزارش آمده است بدهی بانکها به بانک مرکزی که در پایان سال گذشته ۱,۱۷۰ هزار میلیارد تومان بود، در مرداد ۱۴۰۴ با کاهش ۲۵.۱ درصدی به ۸۷۵ هزار میلیارد تومان رسید.
اثر سیاستهای انقباضی بانک مرکزی
نرخ رشد نقطهبهنقطه مطالبات بانک مرکزی از بانکها نیز از ۴۰.۳ درصد در مرداد ۱۴۰۳ به ۲۴.۸ درصد در مرداد ۱۴۰۴ کاهش یافت.
این موضوع نشان میدهد سیاستهای انضباطی و کنترل ترازنامه بانکها مؤثر بوده و توانسته فشار بدهی بانکها را کاهش دهد؛ هرچند بدهی دولت همچنان اصلیترین عامل فشار بر پایه پولی باقی است.
دیدگاهها