اگرچه بانک مرکزی در تلاش بوده از حرکت سرمایه‌های نقدی به بازار ارز جلوگیری کند اما موضوعاتی همچون کاهش سود سپرده‌های بانکی مسیر هدایت نقدینگی به بازار ارز را هموار کرده است. به نظر می‌رسد سود سپرده ۱۵ درصدی در این بازار جوابگو نبوده و سیاستگذار باید عددی را بابت سپرده‌گذاری بانک‌ها تعیین کند که برای سرمایه‌گذاران خرد مقرون به صرفه باشد و امکان حضور آنها در این بازارها را با کمترین ریسک فراهم کند.
با توجه به انتظارات تورمی و مشکلات ناشی از فروش نفت و همچنین بحث کرونا و رکود ناشی از آن، درآمدهای ارزی کشور کم شده و به تبع آن فشارهای زیادی متوجه بانک مرکزی شده است. بنابراین بانک مرکزی ناچار شده با منابع کمتر و با استفاده از ارز حاصل از صادرات، نیازهای ارزی کشور را تامین کند. بهترین کاری که بانک مرکزی در این وضعیت می‌تواند انجام دهد این است که بخش عمده تسهیلات اعطایی‌اش را به امر صادرات تخصیص دهد و توجه ویژه‌ای به تولیدات صادرات‌محور داشته باشد تا از این محل بتواند منابع ارزی کشور را نیز تامین کند.
با این تفاسیر به نظر می‌رسد تغییرات نرخ ارز بستگی زیادی به میزان ریزش بورس و میزان جذب سپرده در سیستم بانکی دارد. با توجه به اینکه نیاز طلای کشور نیز توسط بانک مرکزی و از طریق دلار تامین می‌شود، بنابراین این دلار است که مسیر بازار سکه و طلا را نیز تعیین می‌کند. با این حال تفاوت مشخص این روزهای قیمت ارز و سکه در محدودیت‌های اعمال‌شده برای خرید و فروش آنهاست به طوری که مقررات محدود‌کننده اعمال‌شده از سوی سیاستگذار اجازه معاملات ارز را بیشتر از یک حد مشخص نمی‌دهد، اما حساسیت چندانی در خصوص معاملات سکه و طلا وجود ندارد.
در هر صورت و با توجه به مشکلاتی که در خصوص تامین ارز وجود دارد، لازم است سیاستگذار کمربندهایش را محکم‌تر ببندد و تامین ارز مورد نیاز کشور را از طریق صادرات و افزایش تعامل بانک مرکزی و اتاق بازرگانی ممکن کند، در غیر این صورت شاهد تداوم روند افزایشی قیمت‌ها در بازار ارز خواهیم بود.
* سیدکمال سیدعلی/معاون ارزی اسبق بانک مرکزی
یکشنبه 16 دی 1403
دلار به کدام سو می‌رود
آخرین اخبار بنکر
