افزایش قیمت دلار و کالاها در پی اثر روانی مکانیسم ماشه؛ اقتصاد ایران در آستانه شوک جدید ناشی از تحریم‌های احتمالی و روابط خارجی محدود.
به گزارش بنکر (Banker)، مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی، با هشدار نسبت به پیامدهای فعال‌سازی مکانیسم ماشه، تأکید کرد که این اقدام ممکن است منجر به افزایش قیمت ارز و کالاها شود.
او گفت: با منفی شدن انتظارات عمومی نسبت به آینده، تقاضا برای خرید کالا افزایش یافته و همین مساله باعث افزایش قیمت‌ها خواهد شد.
اثر روانی مکانیسم ماشه آغاز شده است
افقه تأکید کرد که حتی پیش از اجرای رسمی این مکانیسم، اثر روانی آن آغاز شده و در روزهای اخیر باعث افزایش نرخ دلار شده است. او گفت:
«اخبار تکراری از سوی اروپا کافی بود تا بازار ارز دچار التهاب شود.»
احتمال تشدید اثر روانی با نزدیک شدن به اجرای آن
هرچه به زمان اجرای مکانیسم ماشه نزدیک‌تر شویم، این اثر روانی نیز شدت بیشتری پیدا خواهد کرد. اگر اجرای آن قطعی شود، اثرات واقعی اقتصادی نیز به این شوک روانی اضافه خواهد شد.
وابستگی شدید اقتصاد ایران به روابط خارجی
به گفته این کارشناس، اقتصاد ایران نه‌تنها وابسته، بلکه معتاد به تعاملات بین‌المللی است. او توضیح داد:
- فروش نفت برای تأمین ارز
- واردات کالاهای اساسی برای تولید و مصرف داخلی
- تأثیر فوری تحریم‌ها بر معیشت و تورم
نتیجه محدود شدن روابط خارجی
هرگونه محدودیت جدید در تعاملات تجاری و مالی، مستقیماً بر وضعیت رفاه عمومی و قیمت‌ها تأثیر می‌گذارد. این اثرات به‌ویژه در کوتاه‌مدت خود را به شکل افزایش فشار اقتصادی بر مردم نشان می‌دهند.
تردیدها در اثرگذاری مکانیسم ماشه؛ ناآگاهی یا خوش‌بینی؟
افقه ضمن انتقاد از کسانی که تاثیرگذاری مکانیسم ماشه را انکار می‌کنند، گفت:
«یا اطلاعات کافی ندارند یا خوش‌بینانه تلاش می‌کنند واقعیت‌ها را کمرنگ جلوه دهند.»
او هشدار داد که مردم امروز به منابع خبری متعدد و تحلیلی دسترسی دارند و درک آن‌ها از شرایط اقتصادی بالا رفته است.
پیش‌بینی قیمت دلار در صورت بازگشت تحریم‌ها
در پایان، مرتضی افقه درباره نرخ ارز گفت:
«با توجه به حجم بالای نقدینگی و احتمال تشدید تحریم‌ها، عبور نرخ دلار از مرزهای فعلی و رسیدن به کانال ۱۰۰ هزار تومان دور از انتظار نیست.»
او تأکید کرد که ذکر نرخ دقیق ممکن است التهاب بازار را بیشتر کند، اما سناریوی جهش نرخ ارز با توجه به شرایط موجود کاملاً محتمل است.
