در سال‌های اخیر و به موجب حکم مقام نظارتی و الزامات وضع شده توسط ایشان و به جهت رعایت اصل شفافیت، بانک های کشور ملزم به اعلام رسمی ابر بدهکاران خود شده اند و بانک های محترم نیز در این راستای اجرای حکم نظارتی ناظر قانونی، یعنی بانک مرکزی ج. ا.، مبادرت به افشا لیست ابر بدهکاران خود که عمدتا شامل نام ابر بدهکار محترم و مبلغ بدهی وی می‌باشند ، در مقاطع تعریف شده می‌نمایند.
ضمن تشکر از اعلام لیست ابر بدهکاران محترم و قرار دادن آن در معرض رویت عموم و صد تشکر از رکن نظارتی و مسئول به جهت تلاش مجدانه در راستای افزایش آگاهی جمعی ، چند سوال در این خصوص مهم بنظر میرسد
- طیف اشخاص حقیقی و یا حقوقی به تفکیک بخش خصوصی، تعاونی و دولتی یا عمومی گیرنده تسهیلات چگونه است.
تببین دقیق این طیف بر اساس تعریف قانونی اشخاص یاد شده، شاید بتواند مجموع این ابر بدهکاران محترم را در دسته بندی جدید و بهتری قرار دهد تا چاره اندیشی در راستای وصول مطالبات را در فضای قانونی مربوط به فعالیت همان اشخاص راتسهیل نماید . - این بدهی ها از چه تاریخ یا تاریخ هایی ایجاد شده اند و اقدامات بانک جهت وصول آنها با توجه به انتقال آنها از سرفصل دارایی های جاری به سرفصل های مربوط به دارایی های غیر جاری در عمل چه بوده است .
- موضوع تسهیلات و بدهی های ابر بدهکاران چیست . آیا تعامل بانک با این قبیل ابر بدهکاران در زمان اعطای تسهیلات اصولا با توجه به موضوع کار یا فعالیت بر اساس الزامات مربوطه بدرستی شکل گرفته و استمرار داشته است
- تسهیلات اعطا شده از چه منابعی (ارزی و یا ریالی) بوده اند. آیا از محل منابع سپرده ای بانکهای عامل بوده یا اینکه از سایر منابع نظیر منابع تحت عاملیت، وجوه اداره شده، وام های تکلیفی و… هستند. در این راستا آیا الزامات مربوط به اعطای تسهیلات از محل این قبیل منابع در قالب بخشنامه و دستورالعمل های ارکان نظارتی و سازمانی اصولا مدون و موجود است. همچنین آیا این الزامات در کلیه مراحل قبل، حین و بعد از اعطای تسهیلات رعایت شده و مستندات قانونی بانکها دلالت بر امر ذکر شده در این بند دارد
۵. چه وتایق تضامین، تامینات و ترهیناتی بایت پرداخت از تسهیلات به ابر بدهکاران محترم اخذ شده است. به چه علت و یا عللی امکان وصول مطالبات و بدهی ها از محل وثایق ماخوذه در چارچوب اقدامات قانونی میسر نگردیده است.
- بانک های عامل در مهلت های قانونی و مقرر چه اقداماتی جهت وصول مطالبات خود به عمل آورده اند. در صورتی که طبق بررسی این اقدامات به موقع و بدرستی صورت پذیرفته، علت عدم وصول مطالبات چه بوده است. به عبارتی موانع اجرایی وصول مطالبات با توجه به ضوابط وصول و رعایت آنها از سوی بانکهای طلب کار چیست
- در صورتی که اقدامات بانکها در مطابقت با آیین نامه های مربوط به وصول مطالبات بانکی بوده و منجر به حصول نتیجه نشده آیا بانکهای عامل مراتب الکن بودن ضوابط وصول مطالبات را به رکن نظارتی اعلام و اقدام مثبتی از سوی آن رکن در راستای اصلاحات ضروری که منجر به تسهیل وصول مطالبات گردد، به عمل آمده است. در واقع چه کسی مسئولیت رسیدگی و نظارت بر مجموعه نظام بانکی در راستای علت عدم وصول مطالبات را عهده دار است
- اصولا واحد یا سازمانی در ارکان نظارتی یا بانکهای طلب کار بابت رسیدگی به این گونه مطالبات کلان و آسیب شناسی ایجاد آنها به منظور ارائه راهکارهای مفید و سازنده در راستای حذف یا کاهش نسبی این اقلام وجود دارد. به عبارتی متولی رسیدگی و مدیریت کارآمد این معضل مهم و مخرب در حال حاضر کیست و چه بیلانی از فعالیت حود می‌تواند ارائه دهد.
در هر حال به نظر نمی‌رسد هدف عقلایی از شفافیت،صرفا اعلام نام هاي نام آشنا و ردیف کردن آنها به منظور تعیین بزرگترین و کوچکترین ابر بدهکار و دادن جایزه یا دلگرمی به کوچک ترین آنها و یا تزریق افیون ذوق زدگی به بانک های با ناکارآمدی کمتر باشد.
آن چه مهم است تببین شفافیت عملکردها و شناخت علل و اسباب خلق این ابر بدهکاران و ارائه کارنامه مثبت از عملکرد موثر بانکهای محترم در کاهش مبالغ بدهی این ابر بدهکاران است که این مهم انعکاس جمعی نداشته و همچنان مغفول میباشد.
