به گزارش بنکر (Banker)، به نظر میرسد دولت در شرایطی که کشور با کمبود شدید ارزی روبرو است، قصد یکسان سازی نرخ ارز را دارد، این در حالیست که هرگاه نرخ ارز نیمایی با افزایش روبرو بوده، قیمتها در بازار آزاد نیز با صعود همراه شده است.
دلایل افزایش قیمت دلار
یحیی آلاسحاق رئیس اسبق اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه افزایش دوباره قیمت دلار نشات گرفته از چند دلیل است، گفت: به طور طبیعی دلار نیز به مانند سایر کالاها بازار عرضه و تقاضا قیمت آن را تعیین میکند، اما به دلیل اینکه این ارز تاثیر بسیار زیادی بر روی قیمت کالاهای دیگر میگذارد، تغییرات قیمتی آن از اهمیت بسزایی برخوردار است، در قدم اولین در این رابطه ما باید طرفهای عرضه و تقاضا را در بازار دلار شناسایی کنیم، این کار از آن جهات اهمیت دارد که بدین وسیله میتوان ریشههای افزایش قیمت این ارز را استخراج کرد.
وی با اشاره به اینکه در بخش تقاضا به صورت کلی با دو دسته تقاضای واقعی و کاذب روبرو هستیم، اظهار داشت: در بخش تقاضای واقعی نیز دوباره با دو دسته مواجهیم، دسته اول تقاضا برای واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید است که به طبیعتا بخش اعظمی از نیاز کشور به واردات باید به این مسئله اختصاص پیدا کند، در حال حاضر دولت برای واردات برخی از کالاهای اساسی دلار ۴۲۰۰ تومانی تخصیص میدهد که این مسئله با توجه به مسائلی که پیرامون این ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده، به مرور در حال کاهش است و در حال حاضر تنها ۱۰ قلم کالا، ارز را به این نرخ برای واردات دریافت میکنند.
آلاسحاق افزود: دسته دوم نیز مربوط به تقاضاهای مسافرتی، گردشگری، اعزام بیمار و… است که الان به دلیل کرونا ۶ ماهی است که این تقاضا تقریبا به صفر رسیده است، از سوی دیگر در بخش تقاضاهای کاذب نیز از یک طرف بسیاری از افراد برای حفظ ارزش داراییهای خود اقدام به خرید دلار میکنند، که این مسئله فشار زیادی به قیمت دلار وارد میکند، از سوی دیگر نیز دلالان دلار در بازار سوداگری میکنند و با انواع و اقسام روشهای ممکن بازار را به هم میریزند.
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه به طرف عرضه اشاره کرد و بیان داشت: دلاری که در بازار تزریق میشود، از طریق درآمدیهای حاصل از فروش نفت، ارز حاصل از صادرات و یا از ذخایر ارزی بانک مرکزی به بازار تزریق میشود، در این رابطه طی سنوات گذشته به طور کلی نیاز ما به دلار سالیانه در حدود ۵۰ میلیارد دلار است که این موضوع یا برابری تقریبی صادرات و واردات به طور نسبی پوشش داده میشد، اما طی دو سال اخیر به دلیل تحریمهای بی سابقه آمریکا درآمدهای ارزی ما با کاهش بسیار زیادی روبرو بوده و همچنین کرونا نیز مزید بر علت شده تا روند صادرات غیرنفتی با موانعی روبرو شود و حجم کاهش یابد.
این فعال بخش خصوصی اضافه کرد:، اما در طرف مقابل تقاضا برای خرید دلار در بازار بسیار زیاد است که عمده این مسئله به کاهش ارزش ریال مربوط میشود، بنابراین در وضعیتی که میزان عرضه و ورودی ارز به شدت کاهش پیدا کند و در طرف مقابل نیز تقاضا آن هم تقاضاهایی منهای واردات زیاد شود، به طور طبیعی قیمتها افزایش پیدا میکند، بانک مرکزی نیز به عنوان بازارساز در حال حاضر با کمبود منابع ارزی روبرو است و نمیتواند ذخایر خود را برای کنترل قیمت دلار در بازار عرضه کند، زیرا که باید برای نیازهای ارزی کشور نیز در آینده برنامه ریزی داشته باشد.