توسعه بیمه‌های زندگی ایران، علیرغم تلاش‌های گذشته و تحولات چشمگیر دهه‌های اخیر دراین‌باره ، هنوز با استاندارها و میانگین‌های جهانی فاصله بسیار زیادی دارد .اما از سوی دیگر با توجه ماهیت، کارکرد، نقش و اهمیت بیمه‌های زندگی در خانواده، جامعه و اقتصاد کلان کشور، عدم توسعه و اشباع بازار بیمه‌های زندگی، فرصت بی‌نظیری برای کسانی است که در این حوزه و با چشم به آینده به دنبال فعالیت‌های خلاقانه در بازار بیمه‌های زندگی و کسب‌وکارهای مرتبط با آن هستند.
هوشمند سازی فرآیندهای فروش صدور و نگهداری بیمه‌نامه‌های زندگی در صنعت بیمه می‌تواند سرآغاز تحول بنیادی در این رشته‌ی بیمه‌ای و رشد و بالندگی آن باشد.
هوشمند سازی چیست؟
هوشمند سازی را این‌گونه تعریف کرده‌اند: “هوشمند سازی به معنای بهره‌گیری از ابزارها و تکنیک‌های فنی و اطلاعاتی جهت مدیریت صحیح امور، تسهیل فعالیت‌ها، ارتقا و اصلاح سبک زندگی، شتاب بخشیدن به اجرای دقیق و حرفه‌ای‌تر امور، کاهش مصرف انرژی و بهره‌برداری حداکثری از خدمات حوزه فناوری اطلاعات در راستای ارتقا شاخص‌های زندگی فردی و اجتماعی است.”
منظور از هوشمند سازی بیمه‌های زندگی نیز به‌طور اجمالی عبارت است از : به‌کارگیری جامع و یکپارچه همه‌ی ابزارها و فناوری‌های نوینی است که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر فرآیندهای معرفی، فروش، صدور ، نگهداری بیمه‌نامه‌های زندگی ، تغییرات احتمالی آن‌ها دریافت‌ها و پرداخت‌های بیمه‌نامه، سرمایه‌گذاری و…. اثرگذار می‌باشند.
الزامات هوشمند سازی
اکثر خدمات بیمه ای، پیچیدگی‌های فنی و حقوقی ویژه‌ای دارد که این پیچیدگی در رشته‌ی بیمه‌های زندگی نسبت به سایر رشته‌ها بیشتر و مراحل صدور بیمه‌نامه آن نیز طولانی‌تر است.
در صورت تصمیم بر هوشمند سازی فروش و صدور بیمه‌نامه‌های زندگی، به نظر می‌رسد که باید زیرساخت‌های متنوع و اثرگذار بر فرایند هوشمند سازی بیمه های زندگی ، قبل یا هم زمان با فرایند هوشمند سازی مورد اصلاح ، بازنگری و تجدید نظر اساسی قرار گیرند.
مهم‌ترین زیرساخت‌های مورداشاره در فوق به شرح ذیل است:
– متناسب‌سازی نرم‌افزارهای بیمه‌ای ،
– تغییر ساختار فرم پیشنهاد و کمینه سازی سؤالات آن،
– حذف انجام معاینه و آزمایش‌های پزشکی برای صدور برخی بیمه‌نامه‌ها ،
– تعیین تکلیف امضای فرم توسط بیمه‌گذار و بیمه‌شده و امضای دیجیتال،
– بازنگری در قانون و مقررات جاری و اصول حقوقی حاکم بر بیمه‌های زندگی ،
– بازنگری در شیوه‌های دریافت و پرداخت حق بیمه و سرمایه و غرامت در شرکت بیمه و نیز برخی تعاملات پولی و مالی با مؤسسات بانکی و اعتباری و سرمایه‌گذاری،
– امکان استفاده از بانک‌های اطلاعاتی موجود در کشور و اتصال به آن،
– بازنگری در مقررات سنتی مربوط نمایندگان بیمه،
– بازنگری در شیوه‌های نظارتی و تدوین مقررات نظارت الکترونیک و هوشمند
– تدوین مقررات فروش و صدور آنلاین
– بازنگری در هزینه‌های فروش و صدور بیمه‌نامه
فرآیندهای موردنظر در هوشمند سازی
ارائه خدمات بیمه زندگی به بیمه‌گذاران، از آغاز اولین فرآیند ذی‌ربط تا خاتمه بیمه‌نامه در سررسیدها‌ی تعیین‌شده ، مشمول فرآیندهای متعددی می‌شود که نقطه آغازش معرفی بیمه‌نامه و فروش آن از طریق نماینده بیمه ، و آخرین آن نیز خاتمه بیمه‌نامه به دلیل انقضا ، انجام تعهدات ، بازخرید و یا ابطال و… است .
در فرآیند هوشمند سازی بایدکلیه عملیات مرتبط با بیمه‌نامه‌های زندگی ، با لحاظ آلترناتیو های احتمالی قابل انتخاب، به‌دقت ترسیم ، طراحی و اجرایی گردد. علی ایحال مهم‌ترین فرآیندهای فروش و صدور بیمه‌نامه‌های زندگی به شرح زیر است:
– بازاریابی و معرفی بیمه‌های زندگی و راهنمایی جهت خرید
– تکمیل فرم پیشنهاد و برگه‌های ضمیمه احتمالی توسط بیمه‌گذار و بیمه‌شده
– بررسی‌های مقدماتی توسط نماینده بیمه و یا واحد صدور
– راهنمایی بیمه‌شده جهت انجام معاینه پزشکی در صورت ضرورت
– هدایت بیمه‌شده جهت انجام آزمایش‌ها پزشکی در صورت ضرورت
– تائید پزشک و واحد صدور
– صدور بیمه‌نامه و تحویل آن
– انجام تغییرات در بیمه‌نامه برحسب درخواست بیمه‌گذار
– محاسبه وام و پرداخت آن
– بازخرید بیمه‌نامه ، برداشت از اندوخته و…
– پرداخت خسارت بابت پوشش‌های بیمه‌ای
– پرداخت مستمری تا مدت تعیین‌شده
– پرداخت سرمایه بیمه‌نامه در پایان بیمه و یا در صورت فوت
– محاسبه و پرداخت کارمزد نماینده و سازمان فروش
– و…
هریک از فرآیندهای فوق نیز خود شامل فرآیندهای فرعی و الزامات تکمیلی هستند. به عنوان نمونه برای فروش آنلاین بیمه های زندگی، علاوه بر وجود اینترنت پرسرعت، نیازمند وجود پلتفرم‌هایی اختصاصی در شبکه‌های اجتماعی مطمئن است که تحت شرایط گوناگون قطع، مختل و یا مسدود نگردد.
شرکت‌های بیمه پیشتاز در آینده ، شرکت‌هایی هستند که خلاقانه از فناوری‌های نو و هوش مصنوعی و فرآیند هوشمند سازی یکپارچه استفاده می‌کنند و خود را با دنیای فناوری همگام می‌سازند و با استفاده از فناوری مدرن، چابکی سازمانی و کار آیی خود را به صورت فزاینده‌ای افزایش می‌دهند و ضمن توسعه کمی و کیفی خدمات بیمه‌ای ، هزینه‌های عملیاتی را کاهش و رضایت مشتریان خود را بیش از پیش نیز ارتقاء می‌دهند .
