به گزارش بنکر (Banker)، با وجود رشد شدید نقدینگی که اثرات تورمی زیانباری برجای گذاشته است بازارهای دارایی در رکود هستند. درگذشته رشد نقدینگی به ایجاد تلاطم در بازارهای طلا و ارز و مسکن منجر می‌شد و این تلاطم‌ها اثرات تورمی مضاعفی بر اقتصاد تحمیل می‌کرد. مهم‌ترین دوره این تلاطم‌ها به سال1397 بازمی‌گردد که طی آن بازارهای طلا، ارز، مسکن و حتی بورس با رشد شدیدی مواجه شدند، ساختار‌های اقتصاد ایران از آن زمان تاکنون دچار دگرگونی‌های اساسی شده است.
اگرچه محرک اصلی این رشد خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت1397 بود اما این رشد بر بستر هجوم نقدینگی به این بازارها اتفاق افتاد و موجب شد بی‌سابقه‌ترین تلاطم‌ها در بازار دارایی‌ها و حتی بازار کالا و خدمات رقم بخورد و از آن زمان تاکنون اقتصاد ایران شدید‌ترین تورم‌ها را تجربه کرده است.
از ابتدای سال‌جاری اما تغییراتی در جریان ورود نقدینگی به بازارها اتفاق افتاده است و بازار دارایی‌ها هم با رکود مواجه شده‌اند. رکود از آن منظر که رشد ارزش دارایی‌ها متناسب با نرخ تورم نبوده است. در واقع اگرچه قیمت‌ها در بازار طلا و ارز با رشد مواجه شده اما این میزان رشد با تورم 45درصدی اقتصاد ایران متناسب نبوده است.
به‌نظر می‌رسد بخشی از نقدینگی به‌دلیل سیاست‌های کلان دولت به‌سمت بازار اوراق بدهی و برخی دیگر به‌دلیل نزول بورس به‌سمت رمزارزها رفته و این موضوع به کاهش ورود نقدینگی به‌سمت بازار دارایی‌ها منجر شده است. طبق آمارها دولت از ابتدای سال تاکنون 114هزار میلیارد تومان نقدینگی را جذب بازار اوراق بدهی کرده اما از میزان نقدینگی که به‌سمت رمزارزها رفته است اطلاعی در دست نیست.
تغییر در استراتژی سرمایه‌گذاران
همزمان با رونق بازار اوراق بدهی و رمزارزها، داده‌های آماری نشان می‌دهد به‌دلیل اعمال سیاست‌های دولت در بازار ارز و رکود حاکم بر بازار سهام بخشی از نقدینگی به‌سمت سرمایه‌گذاری در بازار طلای آب‌شده حرکت کرده است. طبق داده‌های موجود افزایش تقاضا برای خرید طلای آب شده موجب شده قیمت هر مثقال طلای آب‌شده از ابتدای امسال تاکنون با 730هزار تومان افزایش از 4میلیون و685هزار تومان به 5میلیون و39هزار تومان برسد.
قیمت هر مثقال طلای آب شده از اول سال تاکنون 15.6درصد رشد کرده است که بیشتر از همه بازارها ازجمله بازارهای طلای گرمی، سکه، ارز و سهام بوده است. هر گرم طلای 18عیار هم در این مدت با همین میزان افزایش اکنون به یک میلیون و 250هزار تومان رسیده است. قیمت هر گرم طلای 18عیار هم از ابتدای سال تاکنون به‌دلیل رشد تقاضا 168هزار تومان گران‌تر شده است.
این روند رو به رشد سرمایه‌گذاری در بازار طلای آب‌شده حتی در آبان‌ماه شدت گرفته و با وجود آنکه بخشی از نقدینگی به‌سمت سرمایه‌گذاری در بازارسکه رفته است، قیمت هر مثقال طلای آب شده و هر گرم طلای 18عیار در آبان‌ماه با 7.5درصد رشد مواجه شده است. این میزان رشد نیز بالاترین میزان بازده در کنار بازار سکه است.
قیمت هر سکه طرح قدیم در آبان‌ماه با 7.6درصد رشد در کنار طلای آب‌شده بیشترین بازده را در میان بازار دارایی‌ها داشته است. از ابتدای امسال تاکنون تقاضا برای خرید سکه طرح قدیم افزایش یافته و میزان رشد قیمت آن بیش از سکه طرح جدید بوده است. هم‌اکنون قیمت هر سکه طرح جدید گران‌تر از سکه طرح قدیم است با این حال قیمت هر سکه طرح قدیم به‌دلیل اینکه تقاضا برای خریدش بیشتر بوده است. در طول 8ماه گذشته 14.4درصد رشد کرده درحالی‌که قیمت هر سکه طرح جدید با 11.1درصد رشد مواجه شده است.
سهامداران؛ زیان‌دیده‌های اصلی
با وجود آنکه افرادی که در بازار طلا و سکه سرمایه‌گذاری کرده‌اند در آبان‌ماه به‌طور میانگین 7.5درصد سود کرده‌اند اما آمارها نشان می‌دهد شاخص کل بورس در این‌ماه با 3.4درصد افت مواجه شده است.
این بیشترین میزان نزول، در میان همه بازارها، در طول آبان‌ماه امسال است. با توجه به اینکه شاخص بورس بیانگر میزان بازده سرمایه‌گذاری در بورس است می‌توان گفت؛ سهامداران، زیان‌دیده‌های اصلی در میان بازارهای دارایی درآبان‌ماه بوده‌اند. شاخص بورس حتی در 8ماه سال‌جاری با وجود تورم 45درصدی کمترین رشد را داشته است و با 6.1درصد افزایش در قعر فهرست بازار دارایی‌ها جای گرفته است.
براساس گزارش همشهری، نکته مهم‌تر اما این است که با وجود رشد بیشتر سایر بازارها در مقابل بورس، این بازارها نیز نتوانسته‌اند بازده‌ای متناسب با تورم برای سرمایه‌گذارانشان به ارمغان بیاورند و این رویه موجب شده ارزش دارایی اغلب سرمایه‌گذاران کاهش یابد.
در واقع شرایط فعلی اقتصاد ایران نوعی سردرگمی در میان مردم ایجاد کرده زیرا اکنون مردم نه می‌توانند دارایی‌های مالی‌شان را با نرخ 20درصد در بانک سرمایه‌گذاری کنند و نه قادرند در سایر بازارها بازده‌ای متناسب با تورم داشته باشند تا ارزش پولشان حفظ شود.
