سامانه روابط اشخاص بانک مرکزی رونمایی شد؛ ابزاری هوشمند برای نظارت بر تسهیلات و تعهدات بانکی و ارتقای شفافیت و عدالت در شبکه بانکی.
به گزارش بنکر (Banker)، رئیسکل بانک مرکزی در مراسم رونمایی از سامانه «روابط اشخاص» اعلام کرد که نظارت بانکی بهصورت برخط و هوشمند انجام میشود.
این سامانه بهعنوان اولین سامانه متمرکز در زمینه شناسایی برخط روابط بین اشخاص در شبکه بانکی راهاندازی شده و هدف آن جلوگیری از تمرکز تسهیلات در دست ذینفعان خاص و ارتقای عدالت بانکی است.
ویژگیهای سامانه روابط اشخاص
محمدرضا فرزین، رئیسکل بانک مرکزی، در مراسم رونمایی توضیح داد:
«سامانه روابط اشخاص، ترکیبی از چندین سامانه است و هدف آن حرکت به سمت نظارت هوشمند و پیشینی بر بانکها و اشخاص تحت نظارت است.»
وی تاکید کرد که نظارت باید هوشمند و برخط باشد تا ریسک کاهش یابد و مشکلات آتی پیشگیری شود.
اهداف سامانه روابط اشخاص
فرشاد محمدپور، معاون تنظیمگری و نظارت بانک مرکزی، افزود:
- جلوگیری از تمرکز تسهیلات در اختیار اشخاص خاص
- کنترل تسهیلات و تعهدات کلان و اشخاص مرتبط
- شفافسازی سهامداری و ذینفع واحد در شبکه بانکی
- ارتقای شفافیت و عدالت بانکی
وی تصریح کرد که این سامانه با استفاده از اطلاعات سازمان ثبت احوال، سازمان ثبت اسناد و املاک، سازمان بورس و اوراق بهادار و قوه قضائیه، به یک ابزار یکپارچه نظارتی تبدیل شده است.
ماژولها و عملکرد سامانه
سامانه روابط اشخاص شامل سه ماژول اصلی است:
- اشخاص مرتبط: شناسایی روابط سببی، نسبی، مدیریتی، مالکیتی و نیابتی
- مالک واحد: رصد مالکیتهای مشترک در مؤسسات اعتباری
- ذینفع واحد: جلوگیری از تمرکز تسهیلات در دست ذینفعان خاص
با این ساختار، بانک مرکزی قادر است رصد برخط تسهیلات و تعهدات کلان و اشخاص مرتبط را انجام دهد و از تمرکز منابع جلوگیری کند.
نقش فناوری و وبسرویسها
محمدپور تاکید کرد که سامانه بهصورت هوشمند و هشداردهنده طراحی شده و قابلیت اتصال به ابزارهای متنکاوی (Text Mining) و وبسرویسها را دارد. این ویژگیها امکان نظارت پیشگیرانه و برخط را برای بانک مرکزی فراهم میکند.
واکنش مسئولان اقتصادی
- سید علی مدنیزاده، وزیر اقتصاد و دارایی: سامانه ابزاری ارزشمند برای نظارت پیشینی است و میتواند در حوزههای دیگر مانند کارتهای بازرگانی و بیمه نیز کاربرد داشته باشد.
- سیدحمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه: سامانه به شفافیت رفتار تسهیلاتگیرندگان و تسهیلاتدهندگان کمک میکند و امکان تشخیص رفتارهای نامناسب را فراهم میسازد.
- پیمان نوری، معاون اقتصادی دادستانکل کشور: سامانه ابزار مهمی برای انتقال نظارت پسینی به پیشینی است و ضمانت اجرای واقعی آن در اقدامات بهموقع پس از هشدارها نهفته است.
شفافیت، عدالت و کاهش ریسک بانکی
سامانه روابط اشخاص به بانک مرکزی امکان میدهد:
- پایش سیستمی تسهیلات و تعهدات کلان
- رصد تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط
- بررسی مالکیت واحد مؤسسات اعتباری
- اجرای دقیق آییننامههای تسهیلات و تعهدات کلان
این سامانه با جمعآوری و یکپارچهسازی اطلاعات از سامانههای مهتاب، شاداب، سمات و سام، باعث افزایش سرعت بررسی، شفافیت و دقت نظارت میشود.
منابع دادهای سامانه
سامانه از منابع داخلی و خارجی بانک مرکزی بهرهبرداری میکند، از جمله:
- سامانههای داخلی: سمات، مهتاب، شاداب، سام
- منابع خارجی: ثبت اسناد و املاک، ثبت احوال، بورس و اوراق بهادار
این منابع به شناسایی روابط مدیریتی، مالکیتی، سببی و نسبی افراد و اشخاص مرتبط کمک میکنند.
دیدگاهها