بانک مرکزی اخیرا لیست تسهیلات گیرندگان کلان بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی را به روز کرده است.
به گزارش بنکر (Banker)، بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که برخی از شرکت‌ها تسهیلات میلیاردی و چندباره از چندین بانک دریافت کرده‌اند که از جمله این شرکت‌ها، گروه صنعتی گلرنگ است.
بررسی اطلاعات تسهیلات کلان جاری 27 بانک و موسسه اعتباری نشان می‌دهد این هلدینگ از 11 بانک شامل بانک‌های دی، تجارت، اقتصادنوین، پارسیان، ایران و ونزوئلا، پارسیان، توسعه صادرات، خاورمیانه، سامان، سپه، سینا و کارآفرین تسهیلات گرفته است.
بیشترین تسهیلات دریافتی شرکت‌های زیرمجموعه گروه گلرنگ از بانک‌های دی با بیش از 5540 میلیارد تومان، اقتصاد نوین با 3212 میلیارد تومان، سامان 2500 میلیارد تومان و پارسیان 1919 میلیارد تومان و بانک سینا با 1314 میلیارد تومان است.
6 بانک باقی‌مانده نیز در مجموع بیش از 3793 میلیارد تومان به این هلدینگ تسهیلات پرداخت کرده‌اند که اکثر این تسهیلات نیز در یک سال اخیر پرداخت شده‌اند.
گفتنی است اطلاعات تسهیلات کلان بانک سپه به روز نشده است؛ بنابراین اطلاعات این بانک مربوط به اسفندماه سال گذشته است که در مجموع 379 میلیارد تومان به گروه صنعتی گلرنگ تسهیلات پرداخت کرده است.
این هلدینگ با دارا بودن ده‌ها برند در زمینه‌های مختلف مواد آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی، توزیع و پخش، بسته‌بندی و حمل و نقل بخش زیادی از بازار این حوزه‌ها را در قبضه خود دارد.
برندهای که خیلی از مردم شاید فکر هم نکنند ارتباطی با گروه گلرنگ دارند، متعلق به این شرکت هستند. از جمله اویلا، اکتیو، فامیلا، بایودنت، سافتلن، اوه، لندی، فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش، گندم، سورنا و تاکسی اینترنتی تپسی و پیک موتوری الو پیک و سامانه نمایش فیلم‌نت همگی زیرمجموعه‌های شرکت گلرنگ هستند.
سخت شدن رقابت شرکت‌ها در شرایط پرداخت ناعادلانه تسهیلات
یکی از نیازهای اساسی شرکت‌ها نقدینگی و تسهیلات است که این امکان را به آن‌ها می‌دهد تولید خود را افزایش دهند، در پروژه‌های جدید سرمایه‌گذاری کنند و بهتر بتوانند با رقبا رقابت کنند. علاوه بر این با گسترش ظرفیت تعداد نفرات بیشتری را به کار بگیرند و اشتغال بیشتری ایجاد کنند.
با این حال اعطای تسهیلات کلان به برخی شرکت‌ها باعث ایجاد نابرابری در دسترسی به منابع می‌شود؛ بنابراین طبیعی است شرکت‌هایی که موفق به دریافت تسهیلات بیستری می‌شوند در رقابت با رقبا جلوتر می‌افتند و شرکت‌هایی که از دریافت تسهیلات محروم می‌شوند به مرور از بازار حذف می‌شوند.
مثلا شرکتی که نمی‌تواند سرمایه در گردش تامین کند، نمی‌تواند مواد اولیه تهیه کند یا در مواقع بحران نمی‌تواند حقوق کارکنانش را بپردازد. این مسئله در شرایط رکود و نابسامان اقتصادی حادتر است، در این صورت رقیب با نفوذ با تسهیلات ارزان قیمت بازار را قبضه می‌کند.
حذف شرکت‌های کوچک و متوسط از دریافت وام بانکی
موضوع دیگری که وجود این است که در حال حاضر اکثریت صنایع کشور را صنایع کوچک و متوسط تشکیل می‌دهند و به گفته مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی 96 درصد از صنایع کشور مختص صنایع کوچک و متوسط هستند و 45 درصد اشتغال کشور نیز به این صنایع اختصاص دارد با این حال تسهیلات بانکی معمولا در اختیار این صنایع قرار نمی‌گیرد.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی نیز چند وقت پیش با تایید این مطلب گفت که بانک‌ها پول را به سمت بنگاه‌های بزرگ می‌برند و کسب و کارهای کوچک که دسترسی به منابع بانکی و نقدینگی ندارند، آسیب می‌بینند.
در حال حاضر برخی از شرکت‌های بزرگ پای ثابت تسهیلات دریافتی بانک‌ها هستند و چندین شرکت نیز وجود دارد که منابع بانکی بین آن‌ها دست به دست می‌شود. بانک‌ها نیز با توجه به تعریف روابط طولانی مدت با آن‌ها و یا سپرده‌های کلانی که این شرکت‌ها دارند تمایل دارند تسهیلات را به آن‌ها پرداخت کنند.
برخی شرکت‌ها نیز اساسا از زیرمجموعه‌های بانک‌ها هستند و بانک‌ها در طول سالیان گذشته همواره بخش زیادی از منابع خود را به این شرکت‌ها اختصاص داده‌اند.
به همین دلیل بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند بانک مرکزی باید سازوکاری را طراحی و اجرا کند که همه شرکت‌ها به صورت عادلانه به تسهیلات دسترسی داشته باشند و عده‌ای نقدینگی که بانک‌ها در اختیار دارند را یکجا نبلعند.
