به گزارش بنکر (Banker)، جالب است بدانید اتحادیه تاکسیرانان هم اعلام کرده که قرار است بهزودی پرداخت کرایه تاکسی در ایران اینترنتی شود و درواقع افراد با اسکنکردن همان کدهای QR کرایهشان را بپردازند.
البته کیوان نقرهکار، کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات، به «شهروند» میگوید که این اتفاق فعلا برای ٥درصد کارتخوانهای یک بانک بزرگ کشور انجام میشود و هنوز برای تمام بانکها تعمیم پیدا نکرده است.
او تأکید میکند که امکانات زیرساختی این مدل پرداخت در ایران هنوز شفاف نیست اما در صورت راهاندازی تا حد زیادی امکان تقلب، اشتباه و کلاهبرداریهای اینترنتی را کاهش میدهد؛ زیرا دیگر نیازی به واردکردن رمز در دستگاه فروشنده نیست و با اسکن کد QR پذیرنده که روی کاغذ یا موبایل فروشنده است، اطلاعات فروشنده را مشاهده میکنید و با تأیید در موبایل خودتان پرداخت را انجام میدهید.
QR چگونه کار میکند؟
امکان پرداختهای پولی با استفاده از کدهای QR در دستگاههای کارتخوان فراهم شد. استفاده از QR Code برای پرداخت، نخستینبار در سال ۲۰۱۲ به وسیله یک اپلیکیشن کیفپول الکترونیک انجام شد. در پنج سال گذشته استفاده از « QR Code»ها برای پرداخت آنلاین رشد قابل توجهی در دنیا داشته است و با گسترش استفاده از برنامههای موبایلی و شبکههای اجتماعی و خدمات بانکداری الکترونیک به پتانسیلهای این سیستم پرداخت بیش از پیش توجه شد. در ایران هم از حدود یکونیمسال پیش از خدمات پرداخت بدون کارت بانکی در نمایشگاه بانکداری رونمایی و چند ماه بعد هم از آن به صورت آزمایشی استفاده شد اما دیروز مدیرعامل یکی از شرکتهای پرداخت الکترونیک اعلام کرد که امکان پرداخت بدون استفاده از کارتهای بانکی و با استفاده از کدهای QR فراهم شده است.
در پرداخت بدون استفاده از کارتهای بانکی و با استفاده از کدهای QR مشتریان بدون استفاده از کارت میتوانند روی تلفن همراه خود و اسکن این بارکد با موبایل در محل فروشگاه، پرداخت را انجام دهند و رسید به شکل پیامک یا چاپ برای پذیرنده آماده میشود.
پس از درج قیمت روی کارتخوان از سوی فروشنده، بارکدی روی این پوز مشخص میشود که پس از اسکن این بارکد پرداخت بدون کارت انجام میشود.
این دستگاههای کارتخوان که باید مربوط به بانک ملی باشد، باید در سامانه پرداخت مبتنی بر کد QR شناخته شده باشد و صرفا در کارتخوانهای (پوز) یکی از بانکهای بزرگ کشور انجام میشود و فعلا فقط میتوان با استفاده از یک اپلیکیشن این کار را انجام داد. در روش پرداخت با کدهای QR علاوه بر امکان پرداخت آنلاین، امکان پرداخت با استفاده از کیف پول ایوا نیز وجود دارد و پذیرنده با استفاده از کارت بانکی خودش امکان شارژ کیفپول خود را دارد. البته این سیستم در حال حاضر در ٥درصد پذیرندهها فعال شده است ولی احتمال میرود که تا پایان سال این رقم افزایش پیدا کند. البته پرداخت با کدهای QR برای پذیرندههایی است که بارکد آنها قیمت بالایی ندارد و فعلا برای اقلام با قیمت پایین استفاده میشود.
چالشهای استفاده از کدهای QR در ایران
کیوان نقرهکار، کارشناس IT درباره استفاده از کدهای QR برای پرداختها به «شهروند» میگوید: «فراهمشدن پرداخت با کدهای QR اتفاق خوبی است که با استفاده از امکانات تلفن همراه برای پرداختها کمک میکند. البته این اتفاق چالشهای زیادی دارد و تا وقتی هم که همگانی نشود، همچنان استفاده از کارتها ادامه خواهد داشت؛ زیرا باید زیرساختهای لازم برای این اتفاق فراهم شود و باید دید برای استفاده از کدهای QR مثلا به اینترنت نیاز داریم یا نه.»
او ادامه میدهد: «شاید برخی نخواهند برای پرداختهای خود متحمل هزینه اینترنت شوند اما نمیدانیم اینترنت میخواهیم یا نه و آیا میتوان از اینترنت رایگان استفاده کرد یا نه. ضمن اینکه بحث امنیت هم در این میان مطرح است. همه ما کارتهایی داریم که رمزهای آنها را حفظ هستیم و معمولا هم آنها را به کسی نمیگوییم اما وقتی میخواهیم پرداختهایمان را از طریق تلفن همراه انجام دهیم، باید امنیت آن فراهم باشد؛ مثلا اینکه اگر تلفن همراه ما دست دیگران باشد، میتوانند از این کدها برای خرید و پرداخت استفاده کنند یا اینکه اگر موبایلمان هک شود، چه اتفاقی میافتد و امنیت آن چطور تأمین میشود.»
نقرهکار با اشاره به سایر چالشهای پرداخت با کدهای QR ادامه میدهد: «یکی دیگر از چالشهای مهم یکپارچهشدن این پرداختها است؛ مثلا اینکه آیا با هر کارت و هر دستگاه کارتخوانی میتوان این پرداختها را انجام داد یا نه. ضمن اینکه هنوز ساختار فنی پرداخت با کدهای QR مشخص نیست و نمیدانیم روی همه دستگاههای کارتخوان یا در همه فروشگاهها و اَپها میتوان از آنها استفاده کرد یا نه.»
این کارشناس تأکید میکند: «البته همین که فعلا اعلام شده است که این روش پرداخت فقط از طریق یک اپلیکیشن و روی ٥درصد از دستگاههای کارتخوانهای یک بانک بزرگ اتفاق میافتد، نشان میدهد که این روش فعلا قرار است در بخش کوچکی از جامعه اجرا شود و یک پروژه ملی نیست. بهتر است اگر قرار باشد که این روش به صورت گسترده اجرا شود روی تمام اَپها و برای تمام بانکها قابل استفاده باشد و اینگونه نشود که مردم برای خرید در هر فروشگاه و استفاده از هر کارتخوانی به یک اپلیکیشن متوسل و سردرگم شوند.»