یکی از جذابترین ویژگیهای عصری که در آن زندگی میکنیم، رخدادن همزمان دو فناوری بزرگ انقلابی، یعنی هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال است.
این دو فناوری درحال تغییردادن بسیاری از جنبههای زندگی ما هستند و همه ما در نهایت ناگزیریم با آنها همگام پیش برویم.
ماجرا زمانی جالبتر میشود که هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال با یکدیگر ادغام شوند و بتوانیم از ویژگیهای هردوی آنها با هم بهرهمند شویم. درحالحاضر چندین پروژه وجود دارند که هم در زمینه هوش مصنوعی فعالیت میکنند و هم با ارزهای دیجیتال سروکار دارند و بهزودی شاهد افزایش تعداد آنها خواهیم بود.
در این مطلب برترین ارزهای دیجیتال هوش مصنوعی از نظر ارزش بازار را معرفی میکنیم و نگاهی به هریک از آنها خواهیم داشت. با ما همراه باشید.
توجه: اطلاعات مندرج درباره ارزهای دیجیتال معرفیشده در این مطلب صرفاً جنبه معرفی دارد.
ارز دیجیتال هوش مصنوعی یا کوین AI چیست؟
ارزهای دیجیتال حوزه هوش مصنوعی (AI) کوینها یا توکنهایی هستند که پلتفرمهای بلاک چین حوزه هوش مصنوعی از آنها برای انجام فعالیتهای مختلف استفاده میکنند. کاربران میتوانند برای استفاده از امکانات و مزایای پلتفرمها و پروژههای هوش مصنوعی، توکن بومی آنها را بپردازند.
هوش مصنوعی (AI) رشتهای از علوم رایانه است که به ماشینها امکان میدهد براساس دادهها تصمیم بگیرند و از هوش انسانی تقلید کنند. برای نمونه، چتجیپیتی (ChatGPT) چتباتی است که میتواند با کاربر انسانی گفتوگو کند، به پرسشهای او پاسخ دهد، متنی را از او دریافت کند و خلاصهاش را بنویسد و این فقط بخشی از قابلیتهای بیشمار آن است.
نمونه دیگر، آثار هنری تولیدشده با هوش مصنوعی است که در آنها، یک برنامه اطلاعات را از کاربر که به زبان طبیعی نوشته شدهاند دریافت و تفسیر میکند و براساس آن، آثار هنری دیجیتال به وجود میآورد. موارد استفاده هوش مصنوعی بیحد و حصر است و به همین دلیل، این فناوری راه خود را در فضای ارزهای دیجیتال هم باز کرده است.
از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال ویژگیهایی از قبیل غیرمتمرکزبودن، ذخیرهنشدن در مؤسسات مالی سنتی، نیاز نداشتن به واسطههایی مانند بانک و ارائهدهندگان خدمات پرداخت شخص ثالث دارند که میتواند در حوزه هوش مصنوعی کمککننده باشد تا این حوزه در انحصار عدهای قلیل و قدرتمند قرار نگیرد.
برترین ارزهای هوش مصنوعی (کوینهای AI)
در فهرست زیر برترین ارزهای هوش مصنوعی از نظر ارزش بازار را بهترتیب مشاهده میکنید:
- اینجکتیو (INJ) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۴۴
- رندر نتورک (RNDR) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۴۶
- گراف (GRT) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۴۷
- اوسیس نتورک (ROSE) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۹۷
- فتچ ای آی (FET) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۱۰۳
- سینگولاریتی نت (AGIX) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۱۰۶
- اوشن پروتکل (OCEAN) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۱۳۳
- اوریجین تریل (TRAC) – رتبه در کوین مارکت کپ:
- نومرایر (NMR) – رتبه در کوین مارکت کپ: ۲۷۸
- iExec – رتبه در کوین مارکت کپ: ۲۹۰
توجه داشته باشید که رتبههای عنوانشده مربوط به زمان تهیه این گزارش هستند.
۱. اینجکتیو (Injective)
اینجکتیو یک بلاک چین برای امور مالی است. این بلاک چین از نوع باز و با قابلیت همکاری است و هدف آن تقویت نسل بعدی اپلیکیشنهای دیفای، شامل معاملات آنی و مشتقه غیرمتمرکز، بازارهای پیشبینی، پروتکلهای وامدهی و نظایر آن است.
اینجکتیو زیرساختهای مالی بسیار قدرتمندی ارائه میکند که اپلیکیشنها میتوانند از آنها استفاده کنند. همه انواع بازارهای مالی از جمله بازار معاملات آنی، آتی و اختیار معامله کاملاً درونزنجیرهای هستند.
این زیرساختها بهشکل غیرمتمرکز بین زنجیرههای مختلف پل میزنند و با اتریوم، بلاک چینهای IBC و حتی زنجیرههایی مانند سولانا که از ماشین مجازی اتریوم استفاده نمیکنند سازگار است.
اکوسیستم اینجکتیو دارای بیش از ۱۰۰ پروژه و بیش از ۱۵۰٬۰۰۰ عضو در جامعه از سراسر جهان است. گروهی از سرمایهگذاران برجسته ازجمله بایننس، پانترا کپیتال، جامپ کریپتو و مارک کوبان از این پروژه پشتیبانی میکنند.
بنیانگذار این پروژه اریک چن (Eric Chen)، محقق و معاملهگر ارزهای دیجیتال، است. آلبرت چون (Albert Chon) هم مدیریت ارشد فناوری اینجکتیو لبز را بر عهده دارد. او فارغالتحصیل علوم کامپیوتر از دانشگاه استنفورد و مهندس توسعه نرمافزار در آمازون بوده است.
توکن بومی اینجکتیو INJ نام دارد. حداکثر عرضه آن ۱۰۰میلیون واحد و عرضه در گردش آن در حال حاضر حدود ۸۳میلیون واحد است.
توکن INJ برای هزینهها و تقویت اکوسیستم، حاکمیت پروتکل و مشوقهای سهامگذاری استفاده میشود. این توکن عرضه کاملاً کاهشی دارد، زیرا ۶۰درصد تمام کارمزدهای برنامههای غیرمتمرکز ساختهشده روی اینجکتیو، هر هفته به حراج گذاشته میشوند و به این ترتیب عرضه INJ در طول زمان کاهش مییابد.
۲. رندر نتورک (Render Network)
رندر نتورک یک پروژه بلاک چینی است که به افراد اجازه میدهد قدرت بلااستفاده GPU خود را در اختیار سایرین قرار دهند تا از پروژههای موشن گرافیک یا جلوههای بصری خود رندر بگیرند. کاربران در ازای این کار توکن RNDR را که توکن بومی این شبکه است دریافت میکنند.
از انیمیشنها و بازیهای آنلاین گرفته تا سایر بخشهای دنیای متاورس، اغلب این محصولات به موشن گرافیک و جلوههای بصری سهبعدی وابسته هستند. پروسه تبدیل دیتا به گرافیک سهبعدی به محاسبات الگوریتمیک پیچیده نیاز دارد و رندر گرفتن مهمترین و سختترین بخش از تولید یک محتوای گرافیکی سهبعدی است. رندر با هدف تسهیل این مسئله توسعه پیدا کرده است.
رندر نتورک با ورود به دنیای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، دوره جدیدی از خلاقیت را در کارنامه خود رقم زد. در ژوئیه ۲۰۲۳ بود که رندر نتورک خبر از پشتیبانی خود از تسکهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین داد.
در این خبر از پروپوزال جدیدی با نام – RNP-004 رونمایی شد که اعلام میکرد از نودهای رندر جهت انجام تسکهای هوش مصنوعی بهواسطه API شبکه استفاده خواهد شد. این خبر باعث رشد قیمت توکن RNDR شد و قیمت آن را در ۲۴ ساعت از ۱.۹۶ دلار به ۲.۰۴ دلار رساند.
۳. گراف (The Graph)
گراف یک پروتکل منبع باز مبتنی بر فناوری دفتر کل توزیعشده است که امکان جمعآوری دادههای بلاک چین را بهشکلی غیرمتمرکز و بدون نیاز به شخص ثالث فراهم میکند. این پروتکل یک API جهانی برای شاخصگذاری، سازماندهی و پرسوجوی (Quering) دادهها ارائه میدهد که هرکسی میتواند بهراحتی به آن دسترسی داشته باشد. درواقع گراف همان کاری را برای وب ۳.۰ انجام میدهد که گوگل برای وب ۲.۰.
گراف از زبان برنامهنویسی GraphQL استفاده میکند. شبکه اصلی گراف در حال حاضر میزبان صدها برنامه غیرمتمرکز (dApp) است و این موضوع میتواند چالش برانگیز باشد. گراف این مشکل را با ارائه APIهای باز و عمومی موسوم به زیرگرافها (subgraph) حل کرده است تا هزاران برنامه غیرمتمرکز بتوانند در شبکه اجرا شوند.
توسعهدهندگان و شرکتکنندگان میتوانند با ساخت زیرگرافها برای برنامههای غیرمتمرکز مختلف و نیز برای جستجو، شاخصگذاری و جمعآوری دادهها استفاده کنند. فقط در آوریل ۲۰۲۱، سرویس میزبانی گراف ۲۰میلیارد جستجو را پردازش کرد.
۴. اوسیس نتورک (Oasis Network)
اوسیس پیشروترین شبکه بلاک چین لایه اول با قابلیت حفظ حریم خصوصی و مقیاسپذیری به شمار میرود. این سیستم توان عملیاتی بالا و هزینههای گس کم را با معماری ایمن ترکیب میکند تا به توسعه نسل بعدی بنیان وب ۳.۰ و تقویت دیفای، گیمفای، توکنهای غیر مثلی (NFT)، متاورس، توکنیکردن دادهها و دائوها کمک کند.
توکن بومی اوسیس نتورک ROSE است. عرضه فعلی آن ۶.۵میلیارد واحد است و مجموع عرضه آن ۱۰میلیارد واحد خواهد بود. توزیع توکن به این صورت انجام میشود: ۲۳.۵درصد برای جوایز سهامگذاری، ۲۳درصد حامیان، ۵درصد شرکای استراتژیک، ۱۸.۵درصد جامعه و اکوسیستم، ۱۰درصد بنیاد اوسیس و ۲۰درصد مشارکتکنندگان اصلی شبکه.
پاداش سهامگذاران و نمایندگان برای ایمنسازی شبکه بهشکل خودکار در عرض ۱۰سال پرداخت خواهد شد. کاربرد این توکن برای کارمزد تراکنشها، سهامگذاری و نمایندگی در لایه اجماع است. کاربران با سهامگذاری این توکن میتوانند به امنیت شبکه بلاک چین آن کمک کنند و تا ۲۰درصد پاداش دریافت کنند.
داون سانگ (Dawn Song) بنیانگذار اوسیس نتورک است که در سال ۲۰۱۸ این پروژه را راهاندازی کرده است. تیم توسعهدهنده این پروژه همگی از دانشگاههای معتبر دنیا فارغالتحصیل شدهاند یا سابقه کار در مؤسسات و سازمانهای بزرگی مانند آمازون داشتهاند.
۵. فچ (fetch.ai)
فچ یک شبکه غیرمتمرکز هوش مصنوعی و یادگیری ماشین مبتنی بر بلاک چین با دسترسی آزاد است که با ایده فراهمکردن بستری برای رشد و توسعه اقتصاد دیجیتال بدون دخالت انسان، ایجاد شده است. این شبکه دستگاهها و خدمات را به اینترنت اشیا متصل میکند، اما مشارکت سایر عوامل مانند انسانها را هم تسهیل میکند.
فچ دارای ابزارها و زیرساخت مناسبی برای پشتیبانی از توسعه اقتصاد دیجیتال غیرمتمرکز مبتنی بر هوش مصنوعی است. این شبکه با برقراری ارتباط بین افراد، دستگاهها و خدمات، امکان بهاشتراکگذاری دادهها و همکاری بین آنها را فراهم میکند.
اقتصاد فچ ترکیبی از تأمینکنندگان و مصرفکنندگان است و حول محور عوامل و اکوسیستمهای مختلف با اهداف و موارد کاربردی مختلف میچرخد.
۶. سینگولاریتینت (SingularityNET)
سینگولاریتینت یک بازار غیرمتمرکز هوش مصنوعی است که از قدرت فناوری بلاک چین برای دسترسی نامحدود به الگوریتمها و برنامهها استفاده میکند. این پروژه جزو اولین پروژههایی بود که هوش مصنوعی و ارز دیجیتال را با هم ادغام کرد.
پلتفرم سینگولاریتینت با استفاده از قدرت بلاک چین، بهدنبال دموکراتیککردن هوش مصنوعی و فراهمآوردن یک محیط همکاری مشترک است که توسعهدهندگان بتوانند از یکدیگر یاد بگیرند و سیستمهای بهتری ایجاد کنند. این پلتفرم روی بلاک چینهای اتریوم و کاردانو میزبانی میشود.
درحالحاضر، بیش از ۷۰ سرویس هوش مصنوعی مفید در بازار سینگولاریتینت موجود است که توسعهدهندگان سراسر جهان آن را ایجاد کردهاند. این خدمات شامل مترجم گفتاری چندزبانه، شبیهساز آنی صدا، تشخیص فرمان گفتار، تولید تصویر عصبی و نظایر آن است.
رابط کاربرپسند سینگولاریتی نت، این خدمات را در دسترس همگان قرار میدهد، بدون توجه به میزان دانش آنها از این فضا. بیشتر خدمات دارای قابلیت دمو یا نمایشی هستند که یعنی کاربران میتوانند قبل از خرید کامل خدمات، ابتدا ویژگیهای آن را آزمایش کنند.
۷. اوشن پروتکل (Ocean Protocol)
اوشن پروتکل از فناوری بلاک چین برای کسب درآمد از سرویسهای داده استفاده میکند. این پروتکل ارائهدهندگان داده و مصرفکنندگان داده را در یک بازار مبتنی بر بلاک چین به هم متصل میکند.
مدل نوآورانه آن بر توکنیکردن مجموعهداده و خدمات داده متکی است تا افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند بتوانند بهراحتی از دادههای خود درآمد کسب کنند و مصرفکنندگان هم به اکوسیستمی از دادههای ارزشمند در جایی مناسب دسترسی داشته باشند.
اوشن پروتکل را ترنت مککانهی (Trent McConaghi) و بروس پون (Bruce Pon) در سال ۲۰۱۷ راهاندازی کردند. مککانهی پژوهشگر هوش مصنوعی است و بروس پون قبلاً در یک شرکت نرمافزاری فعال در حوزه پایگاههای داده در بلاک چین کار کرده است.
توکن بومی اوشن پروتکل OCEAN است که از نوع توکنهای ERC-20 است. این توکن برای ارائه مبادلات پلتفرم، حاکمیت جامعه اوشن و پاداشهای سهامگذاری به مشارکتکنندگان شبکه هم کاربرد دارد.
سقف عرضه توکن اوشن پروتکل، ۱.۴۱میلیارد واحد است. نحوه توزیع آن به این صورت است: ۲۰درصد بنیانگذاران، ۱۵درصد خریداران، ۵درصد بنیاد اوشن و ۶۰درصد متصدیان نگهداری از شبکه.
۹. اوریجین تریل
اوریجین تریل یک پروژه زیرساختی وب ۳.۰ است که گراف دانش و فناوریهای بلاک چین را بهمنظور ایجاد یک اکوسیستم بیطرف و فراگیر ترکیب میکند. این شبکه منبعباز و بدون نیاز به مجوز است و این باعث افزایش شفافیت و امنیت آن میشود. گراف دانش غیرمتمرکز اوریجین تریل روی سه بلاک چین اتریوم، پالیگان و نوسیس (Gnosis) اجرا میشود.
بنیانگذاران اوریجین تریل، توماز لوک (Tomaž Levak)، زیگا درو (Žiga Drev) و برانیمیر رکیچ (Branimir Rakić) هستند. آنها این پروژه را از سال ۲۰۱۱ آغاز و در سال ۲۰۱۳ شرکت تریس لبز را تأسیس کردند. اوریجین تریل در سال ۲۰۱۸ رسماً راهاندازی شد.
شبکه اوریجین تریل دارای دو توکن TRAC و OTP است. توکن TRAC کاربردی است و براساس استاندارد ERC-20 طراحی شده است. عرضه کل آن ۵۰۰میلیون واحد است و بنابراین ضدتورمی به شمار میرود.
ارزش این توکن به کاربرد آن و پذیرش بازار بستگی خواهد داشت. هزینههای درون شبکه با این توکن پرداخت میشوند. تخصیص این توکن به این صورت انجام میشود: ۳۵درصد به فروش توکن، ۲۰درصد به بنیانگذاران و تیم، ۱۰درصد برای مشاوران و حامیان اولیه، ۱۵درصد به صندوق توسعه آینده، ۱۰درصد برای اکوسیستم و ۱۰درصد ذخیره برای اشخاص حقوقی که تا ژانویه ۲۰۲۵ قفل شده است.
توکن OTP توکنی است که برای پشتیبانی از اکوسیستم اوریجین تریل طراحی شده است و عرضه کل آن یکمیلیارد واحد است. از ۵۰۰میلیون واحد توزیعشده فعلی، ۲۰درصد به صندوق توسعه اکوسیستم، ۱۵درصد به تیم و مشارکتکنندگان، ۱۰درصد بهصورت ایردراپ به سرمایهگذاران TRAC و ۵درصد به نودهای گراف دانش اختصاص دارد.
هدف اصلی اوریجین تریل، ایجاد قابلیت همکاری، ارتباط متقابل، یکپارچگی و انگیزهدادن به مشارکتکنندگان برای استفاده این پروژه در صنایعی مانند دیفای، وثیقه دارایی در دنیای واقعی، متاورس، اینترنت اشیا و نظایر آن است.
۹. نومرایر
پروژه نومرایر یک نرمافزار مبتنی بر بلاک چین است که بهعنوان یک صندوق پوشش ریسک عمل میکند و با ترکیب سیستم مشوقدهی و هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، کریپتوگرافی و علم داده، امکان پیشبینی قیمت سهام و ترید آن را در بلاک چین اتریوم برای کاربران فراهم میکند.
این پروژه تورنمنتهای هفتگی برگزار میکند که در آن، مشارکتکنندگان پیشبینیهای خود را از قیمت مطرح میکنند و روی آن سهامگذاری میکنند.
بنیانگذار این پروژه ریچارد کریب (Richard Craib) است. او این پروژه را در سال ۲۰۱۵ تأسیس کرد. از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، این پروژه چهار دوره مالی جداگانه برگزار کرده و در مجموع، بیش از ۲۱میلیون دلار جمعآوری کرد.
توکن بومی پلتفرم نومرایر، NMR و از نوع توکنهای ERC-20 است. این توکن بهعنوان ابزار پرداخت و سهامگذاری نتایج براساس پیشبینیهای بازار به کار میرود. پاداش شرکتکنندگان برنده تورنمنتهای هفتگی هم با همین توکن پرداخت میشود.
ایده پشت نومرایر کاملاً منحصربهفرد است و اولین ارز دیجیتال است که یک صندوق پوشش ریسک آن را ایجاد و منتشر کرده است. یکی از مزایای اصلی توکن بومی این پلتفرم این است که به دانشمندان علم داده که در تورنمنت مدلهایی با عملکرد بالا ارائه میدهند پرداخت میشود. بنابراین با ورود افراد بیشتر به مسابقات، توکن ارزشمندتر میشود.
هدف اصلی این پروژه این است که کاربران امکان معامله سهام را ازطریق یک مدل خودکار مبتنی بر هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، علم داده و کریپتوگرافی داشته باشند. رویکرد نوآورانه این پروژه در معاملات سهام، نومرایر را به یکی از معدود صندوقهای پوشش ریسک تبدیل میکند که بهشکل قابلتوجهی بر پیشبینی دادههایی متکی است که بهکمک هوش مصنوعی تولید شده است.
۱۰. iExec
iExec یک پروژه بلاک چینی است که طیف گستردهای از خدمات رایانش ابری مشابه خدمات وب آمازون و مایکروسافت آزور ارائه میدهد، با این تفاوت که غیرمتمرکزتر است. اکوسیستم روبهرشد iExec از برنامههای مختلف در زمینههایی مانند هوش مصنوعی، امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و مراقبتهای بهداشتی پشتیبانی میکند. این پروژه بهشکل مداوم در حال توسعه پروتکلهای جدید برای سادهسازی دسترسی به اقتصاد محاسباتی غیرمتمرکز است.
ژیل فداک (Gilles Fedak) و هایوو هه (Haiwu He)، بنیانگذاران پروژه iExec هستند. به جز این دو نفر، تعداد قابلتوجهی از مهندسان بلاک چین و توسعهدهندگان جاوا، در این تیم فعالیت میکنند.
توکن این پروژه RLC است که از نوع توکنهای ERC-20 است. تمام تراکنشهای بازارهای ابری غیرمتمرکز این پلتفرم با توکن بومی آن تسویه میشوند و مشارکتکنندگان برای واجدشرایطبودن برای اجرای وظایف محاسباتی، باید این توکن را سهامگذاری کنند.
کل عرضه توکن ۸۷میلیون واحد است و ۶۹درصد از این توکنها بهعنوان بخشی از عرضه اولیه سکه در یک فروش عمومی به فروش رفتهاند. مابقی توکنها به این صورت توزیع شده است: ۱۷.۲درصد برای تیم iExec و مشاوران، ۶.۹درصد برای صندوق اضطراری برای iExec و ۶.۹درصد برای توسعه مداوم iExec خواهد بود.
طی این مکانیسم توزیع، همه توکنها قبلاً توزیع شدهاند و هیچ توکن جدیدی ضرب یا منتشر نخواهد شد. تنها راه برای بهدستآوردن توکن بومی آن خرید آن در بازار آزاد، کسب پاداش در بازارهای iExec یا ارائه نقدینگی برای توکن در یک صرافی غیرمتمرکز است که جفتارزهای این توکن پشتیبانی کند.
iExec روی شبکه اتریوم اجرا میشود. با اینکه بسیاری از برنامههای کاربردی غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند پشتیبانیشده iExec، منابع فشردهای دارند، این پروتکل محاسبات فشرده پردازشی را خارج از زنجیره انجام میدهد تا عملکردهای خود را تا حد امکان ساده نگه دارد. هدف نهایی این پروژه تبدیل سیستمهای قدیمی مبتنی بر وب ۲ به یک منبع یک مرحلهای برای محاسبات ابری مبتنی بر بلاک چین است.
جمعبندی
ارزهای دیجیتال حوزه AI ارزهایی هستند که دو فناوری تحولآفرین هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال را با یکدیگر ترکیب میکنند. مهمترین هدف ارزهای دیجیتال هوش مصنوعی این است که ویژگی تمرکززدایی و بدون نیاز به واسطه ارزهای دیجیتال و بلاک چین را وارد حوزه هوش مصنوعی کنند و از سوی دیگر، از مزایای هوش مصنوعی در صنعت بلاک چین بهرهمند شوند.