اين نمايشگاه كه قرار بود ۲۶ تا ۲۹ بهمن 1400 برگزار شود به دليل شيوع كرونا و به جهت رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي، به تعويق افتاد و از ۲۷ تا 30 ارديبهشت ماه در شهر آفتاب برگزار شد، اما منتقدان مي‌گويند اين نمايشگاه بيشتر از آنكه ميزبان خودروهاي داخلي باشد محلي براي خودنمايي خودروسازان چيني بود و غيبت دو خودروسازي سايپا و كرمان موتور هم كاملا مشهود بود، هر چند پيش از برگزاري اين نمايشگاه اعلام شده بودكه مراسم افتتاحيه با حضور سيدرضا فاطمي‌امين، وزير صمت انجام مي‌شود، اما در نهايت مراسم افتتاحيه با حضور علي نبوي، معاون وزير صمت و رييس هيات عامل ايدرو و جمعي ديگر از مسوولان صنعت خودروسازي كشور انجام شد. موضوعي كه به انتقادات بيشتري هم منجر شد.
به‌طور مثال روزنامه جمهوري اسلامي كه مواضع منتقدانه‌اي درباره تصميمات دولتي داشته در اين باره نوشت: عدم حضور وزير صمت در نمايشگاه خودرو كه از 26 تا 30 ارديبهشت در شهر نمايشگاهي آفتاب برگزار شده بود، باعث اين گمانه‌زني شد كه وي انزوا گزيده است.
به ادعاي اين روزنامه وزير صمت براي طفره رفتن از پاسخ دادن به سوال‌هاي زيادي كه درباره مشكلات خودروهاي داخلي وجود دارد، به اين نمايشگاه نرفت. البته ايران‌خودرو، آرين پارس موتور، بهمن موتور و برخي ديگر از شركت‌هاي خودروساز و مونتاژكنندگان خصوصي در اين نمايشگاه حضور پررنگي داشتند. در اين نمايشگاه اتفاقات عجيب و غريب هم رخ داد به عنوان مثال خودروي تست دنا در نمايشگاه خودرو دچار خرابي شد و اعضاي غرفه ايران‌خودرو با هل دادن؛ محصول‌شان را به بازديدكنندگان معرفي كردند.
فربد زاوه، كارشناس صنعت خودرو در مورد برگزاري نمايشگاه خودرو و حضور سرد خودروسازان داخلي به «اعتماد» گفت: برگزاري اين نمايشگاه در اين شرايط كه اغلب خودروسازان چيني حضوري فعال داشتند چندان منطقي نبود. واقعيت اين است كه صنعت خودروي ايران چيزي براي نمايش دادن ندارد و خودروسازان خارجي هم به جز چيني‌ها اصلا مجاز به حضور نيستند و به اعتقاد من برگزاري نمايشگاه خودرو مفهوم خاصي ندارد.
اين كارشناس صنعت خودرو در ادامه تصريح كرد: يك واقعيتي در ايران وجود دارد كه همه ادا و اطوار زندگي مدرن را درمي‌آوريم. اما در واقع شبيه انسان‌هاي اوليه زندگي مي‌كنيم و براي برگزاري نمايشگاه خودرو هم اداي نمايشگاه فرانكفورت را درمي‌آوريم. اما در اصل چيزي براي ارايه در اين فضاي كاملا بسته نداريم.زاوه در مورد خودروهاي جديد عرضه شده در اين نمايشگاه هم گفت: تنها يكسري از محصولات جديد ساخت چين در اين نمايشگاه عرضه شده بودند و شايد تا دو سال آينده صنايع داخلي خودروي جديدي براي رونمايي نداشته باشند، اما فعلا دو خودروي تارا و شاهين از محصولات ايراني هستند كه در اين نمايشگاه هم حضور داشتند.
چين در ايران بين 40 تا 45 هزار دستگاه خودرو توليد كرد
اين كارشناس صنعت خودرو در مورد قيمت بالاي محصولات چيني كه در اين نمايشگاه عرضه شده بود نيز خاطرنشان كرد: حجم بازار چين در ايران هم محدود است اما با اين وجود فروش هم دارند و برخي از مردم اين محصولات را خريداري مي‌كنند، طبق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت در مجموع چين در سال گذشته در ايران بين 40 تا 45 هزار دستگاه خودرو توليد كرد كه بسيار عدد كم و محدودي است كه البته اين هم حاصل نوع نگاه بازار به اين خودروها و كيفيت آنها، قيمت‌گذاري‌ها و سختگيري‌هايي است كه در حوزه ثبت سفارش وجود دارد.
زاوه در پاسخ به اين پرسش كه آيا واردات خودروهاي اقتصادي نيز قرار است از چين باشد؟ تصريح كرد: بايد در انتظار آيين‌نامه واردات خودرو بود تا بتوان دقيق‌تر نظر داد اما به نظر نمي‌رسد مجموعه وزارت صمت قصد داشته باشد تا كوچك‌ترين آزادي به بازار خودرو بدهد و بيشتر اين موضوع هم شبيه يك نمايش است كه در واقع فشار انتقادي را بشكنند و بنده چندان به اين قضيه خوشبين نيستم و بعيد است مجموعه واردات خودرو شكلي منطقي و به نفع مردم به خود بگيرد.
تعرفه واردات كم شود خودروي وارداتي اقتصادي مي‌شود
اين كارشناس صنعت خودرو در ادامه با اشاره به سخنان وزير صمت در خصوص واردات خودروهاي اقتصادي نيز خاطرنشان كرد: در صورتي كه تعرفه واردات خودرو كم شود خود به خود اين اتفاق مي‌افتد و نياز به دستور وزير و معاون وزير ندارد، البته اگر تا امروز اين اتفاق نيفتاده به اين دليل بوده كه صرفه اقتصادي براي دولت نداشته كه خودروهاي اقتصادي وارد ايران نشدند.
اين كارشناس صنعت خودرو با بيان اينكه حداقل در طول 20 سال گذشته سه بار چالش‌هاي زيادي براي واردات اتفاق افتاده است، تصريح كرد: به محض اينكه مسوولان كمي احساس خطر مي‌كنند واردكننده را بازداشت مي‌كنند، اين در حالي است كه اگر به دنبال بازار رقابتي هستند بايد خود را كنترل كنند تا برخورد غيرمنطقي با مردم و واردكنندگان نكنند.زاوه در ادامه تصريح كرد: در حال حاضر هنوز هم دو، سه واردكننده خودرو زنداني و بقيه فراري هستند و وضعيت اين واردكنندگان خودرو هم بهتر از توليدكنندگان داخلي نيست پس ضرورت دارد تا ابتدا مساله خود را به صورت منطقي حل و فصل كنند.
اين كارشناس صنعت خودرو در مورد انتقال 1 ميليارد دلار ارز واردات گوشي‌هاي آيفون به بخش واردات خودرو تصريح كرد: در بهترين شرايط ايران 1 ميليارد دلار واردات خودرو داشته و هيچ‌وقت از اين ميزان بيشتر نشده است، اما بهتر آن بود كه به جاي ممنوعيت واردات گوشي‌هاي آيفون كه باعث به وجود آمدن مشكلي جديد براي جامعه مي‌شود جلوي سي‌كي‌دي‌هاي بي‌ارزش چيني كه در ايران مونتاژ مي‌شوند و هيچ خاصيتي ندارد را مي‌گرفتند و خودرو وارد مي‌كردند، زيرا با ارز كمتر تعداد خودروي بيشتري هم وارد مي‌شد.
نامه وزير صمت به رييس‌جمهور چه بود؟
گفتني است؛ اخيرا وزير صمت در نامه‌اي به رييس‌جمهور قول داده كه واردات خودرو هيچ محدوديتي براي تامين مخارج ارزي كشور ايجاد نخواهد كرد. در اين نامه آمده است؛ بر اساس ارزيابي انجام‌شده در وزارت صمت حداكثر نياز ارزي براي واردات خودرو در سال جاري حدود 1.5ميليارد دلار است؛ رقمي كه با واردات گوشي آيفون يكسان است. به اين ترتيب با توقف ثبت سفارش آيفون به نظر مي‌رسد كه هزينه ارزي آن مي‌تواند به سمت واردات خودرو حركت كند.
وزير صمت همچنين قيمت خودرو را يك قيمت شاخص دانسته و تاكيد كرده افزايش قيمت خودرو در بازار موجب تورم رواني و انتظاري در ساير كالاها نيز شده است. فاطمي‌امين در نامه خود همچنين به دغدغه برخي مخالفان واردات كه آن را در تضاد با حمايت از توليد داخلي خوانده‌اند پاسخ داده و تاكيد كرده كه سهم اندك واردات از عرضه خودرو در كشور و الزام واردات به انتقال فناوري به داخل كشور، هيچ آسيبي به توليد داخل وارد نخواهد كرد. وي همچنين به رييس‌جمهور وعده داده كه ضوابط واردات را به گونه‌اي تنظيم خواهد كرد كه بخش عمده واردات به خودروهاي ارزان‌قيمت كم‌مصرف اختصاص يابد تا شائبه واردات خودروهاي لوكس و افزايش تجمل‌گرايي را در پي نداشته باشد، حال بايد ديد سرنوشت واردات خودرو چه خواهد شد.
