صورتهای مالی بانک ملی برای دوره ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۱ در ۹۹ صفحه منتشر شد. تنها چند ماه قبل محمدرضا فرزین رئیس وقت بانک ملی و رئیس کنونی بانک مرکزی اعلام کرد که زیان انباشته بانک ملی در دوره مدیریت او به ۶۷ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
طبق صورتهای مالی، زیان انباشته بانک ملی در ۶ ماهه اول سال جاری به بیش از ۷۶ هزار میلیارد تومان رسید، این عدد در پایان اسفند سال قبل قریب ۷۰ هزار میلیارد تومان بود، یعنی تنها در ۶ ماه بیش از ۶ هزار میلیارد تومان به زیان انباشته بانک ملی افزوده شده است، این عدد معادل ماهیانه هزار میلیارد تومان است.
پیش از این بانک ملی در یک رپرتاژ آگهی گسترده در خبرگزاریهای مانند ایرنا مدعی شده بود که دولت سیزدهم زیان بانک ملی را کاهش داده است و سرعت زیان انباشته در بانک کم شده است.
بانک ملی همچنین در ۶ ماه ۱۲ میلیارد تومان هزینه پذیرایی ثبت کرده است. معلوم نیست این هزینه صرف کدام مهمانان احتمالی شده است و چگونه اقلامی در سبد پذیرایی این بانک گنجانده شده است که در ۶ ماه این رقم احصاء گردیده، همچنین صورت غذاها و هتل شفافسازی نشده است.
پرداخت تسهیلات به بانکهای خارجی
بانک ملی تا ۳۱ تیر سال جاری ۱۸۰۰ میلیارد تومان به بانکهای خارجی تسهیلات پرداخته است، در ذیل این قسمت اشاره شده که سپردههای دیداری بانک عمدتاً مربوط به فدرال بانک لبنان است.
با توجه به تحریمها و بسته بودن سوئیفت به نظر میرسد این تسهیلات اعطایی بیشتر مربوط به کشورهای مانند ونزوئلا، سوریه و لبنان باشد.
بانک ملی تا پایان تیر ماه سال جاری مبلغ ۱۸ هزار و ۲۴۲ میلیارد تومان تسهیلات به اشخاص و شرکتهای در خارج از کشور پرداخت نموده است.
این مبلغ در پایان سال قبل تنها ۲۰۰۰ میلیارد تومان بود. به نظر میرسد این بانک در طول ۶ ماه بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان وام به افراد یا دولتهای خارجی و یا پروژههای در خارج از مرزها پرداخته، بانک ملی حاضر به ارائه جزئیات بیشتری در مورد وامگیرندگان خارجی از بانک ملی نشده است.
پرداخت وام به لبنانی ها و سوری ها !
پیش از این گفته شده بود که دولت برای کمک به افراد حقیقی و حقوقی در کشورهای مانند لبنان و سوریه تسهیلات تکلیفی را به بانکهای دولتی واگذار کرده است، بانک ملی تاکنون حاضر به تایید یا تکذیب این مسئله نشده است.
با توجه به اینکه پروژههای داخلی به شدت نیازمند سرمایه در گردش و سرمایهگذاری هستند، اعطای بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان وام به خارج از مرزهای کشور حتی اگر با هدف ایجاد ارزش افزوده اقتصادی نیز باشد میتواند محل ابهام باشد، با توجه به اینکه دولت همواره مورد انتقاد بوده که علیرغم شرایط رکود تورمی به پروژههای همچون ساختمانسازی در جنوب لبنان و یمن کمک بلاعوض مینمایید، پاسخگویی در این زمینه میتواند به شفافیت بیشتر سیستم بانکی کشور کمک نمایید.
بانک ملی همچنین ۲ هزار ۳۳۱ میلیون تومان به کارکنان خود وام و خواربار تحویل داده است، به صورت قابل تاملی کل سود دریافتی بیش از ۲۰۰۰ میلیارد تومان وام در شش ماه تنها ۱ میلیارد تومان بوده است.
صورتهای مالی غیراستاندارد
عدم شفافیت در فرایندهای مالی بانکی و صورتهای مالی غیراستاندارد و پرابهام یکی از انتقادتی است که همواره متوجه شبکه بانکی پیچیده و آشفته در ایران است.
تا کنون برخی کارشناسان مدعی شدهاند که زیان انباشته بانک ملی در واقع ۲۰۰ هزار میلیارد تومان است که در طی سالها فساد، سوءمدیریت و تسهیلاتدهی به افراد ذینفوذ و پروژههای فاقد توجیه اقتصادی، حاصل شده است.
این انباشت زیان باعث اتکاء بیشتر بانکها به منابع بانک مرکزی و در نتیجه افزایش پایه پولی و تورم شده است.
در واقع بخشی از هزینه اضافی که مردم هر روزه در پرداخت اجارهبها، کرایه تاکسی، خرید اقلام خوراکی و نظایر آن پرداخت میکنند، مربوط به این فساد و زیان انباشته درون تاریکخانههای به نام بانکهای دولتی است.